Hãy lắng nghe cơ thể

Hôm nay trên đường đạp xe từ Cần Giờ về lại Sài Gòn tôi gặp vài nhóm người chạy bộ theo chiều ngược lại nên tôi có cơ hội quan sát họ từ xa. Tôi đã gặp nhóm này từ sáng sớm lúc đạp đi Cần Giờ, khi gặp lại họ ở khu Rừng Sác thì họ cũng chạy được vài chục km. Hầu hết họ đều đã mệt nhưng một số người trong nhóm có vẻ như hơi quá sức vì tôi thấy bước chạy nặng nề, chân nện xuống mặt đường nghe thình thịch, mặt không còn nét gì vui vẻ cho việc đang làm, thậm chí có người mặt khá hồng vì nóng. Điều đầu tiên tôi nghĩ 'Sao lại phải ép mình đến thế nhỉ?' Hình ảnh họ chạy nằm trong đầu tôi mãi.

Mặc dù tôi biết rằng nền tảng để tiến bộ trong thể thao là ép mình vượt qua giới hạn bản thân để cơ chế thích nghi sẽ giúp tim ngày khỏe hơn, cơ bắp bền hơn và dung tích phổi tăng lên. Thêm nữa nó còn giúp bạn rèn luyện ý chí và tính kiên cường.

Nhưng nếu ép mình quá sức thì cũng dẫn đến nhiều nguy cơ như chấn thương cơ khớp, khi cơ đã quá mệt để bạn có thể giữ form dáng. Tệ hơn là có thể dẫn đến đột quỵ, đặc biệt ở nam giới tuổi trung niên do chạy quá sức, mất nước, điện giải rối loạn. Cơ thể lúc nào cũng cho bạn những biểu hiện cảnh báo đỏ rằng cơ thể quá tải như đau ngực, chóng mặt, khó thở bất thường, tim đập loạn, buồn nôn, mồ hôi lạnh. Tuy nhiên áp lực tâm lý từ môi trường chung quanh như những lời cổ vũ 'Cố lên' hay vì sĩ diện “phải hoàn tất cung đường” để chứng tỏ với đồng đội, bạn bè dẫn đến dễ bỏ qua cảnh báo cơ thể.

Thế đâu là cân bằng?

Điều đầu tiên là biết lắng nghe cơ thể, tôn trọng những biểu hiện cảnh báo, đặc biệt các cảnh báo đỏ nêu trên là tín hiệu cần dừng ngay. Kỷ luật không phải là chạy hay tập thể dục đến sụp đổ, mà là kiên trì tập lâu dài, và biết nghỉ ngơi thông minh.

Thứ hai, biết theo dõi nhịp tim. Giữ trong “vùng tập an toàn” (60–80% nhịp tim tối đa). Nếu tim vượt quá nhiều phút trong vùng >90%, (thở hổn hển) cần giảm lại. Biết phân biệt mệt tốt với mệt xấu. Mệt tốt khi thở gấp nhưng đều, cơ nặng nhưng vẫn kiểm soát được kỹ thuật và form dáng. Trong khi đó mệt xấu thường có dấu hiệu đau nhói cơ khớp, hoa mắt, bước loạng choạng, form xấu, thở rít.

Thứ ba, tăng tải theo nguyên tắc 10%: mỗi tuần không tăng quá 10% cự ly hoặc thời gian so với tuần trước. Kể cả việc tôi đạp xe, tôi cũng tăng lên dần. Đến nay tôi có thể đạp một mạch từ Phan Thiết về Vũng Tàu khoảng 175km không vấn đề gì. Nhưng để làm được như vậy thì tôi cũng tăng tải từ từ chứ không đột xuất.

Khi có sức khỏe bạn có thể trải nghiệm cuộc sống trọn vẹn. Tuy nhiên cũng cần phải biết lắng nghe cơ thể mình khi tập luyện để giảm thiểu những nguy cơ không cần thiết.

Chúc bạn có buổi tối an nhiên.

Nguồn: FB - Nguyện Thành