Vì sao chạy đêm không còn hấp dẫn?

Đã từng là xu hướng, là tiêu điểm chú ý của các chân chạy nhiệt huyết, thế nhưng chạy đêm lại đang dần mất đi sức hút. Tại sao lại như vậy?

Ngày 26/3 có 2 giải chạy lớn ở 2 đầu cầu của đất nước là District 1 Midnight Run 2023 để trải nghiệm TPHCM – Thành phố không ngủ và Tiền Phong Marathon tại Lai Châu.

Mình ở giữa Sài Gòn nhưng nghe Runner rần rần checkin sân bay Tân Sơn Nhất để hướng về Điện Biên hoặc đi các tỉnh thành khác chạy Olympic toàn dân… Ít thấy ai í ới chạy M9Q1 dù đang ở SG.

Không bàn về tính lịch sử của giải, không bàn về độ chuyên nghiệp và thương hiệu, rõ ràng người ta quan tâm Tiền Phong Marathon hơn District 1 Midnight Run 2023 bởi vì đơn giản… ngán chạy đêm. Mà nói như một số Runner đó là “hành xác”.

Tiền Phong Marathon, Techcombank Marathon, VnExpressMarathon, VPBANK Marathon… trở thành những thương hiệu – ông lớn của làng chạy bộ Việt Nam. Sự lặp lại hàng năm nhưng không nhàm chán bởi những giá trị rất riêng của nó. Và tôi khoái Tiền Phong Marathon, luôn chọn những nơi xa xôi, khó khăn nhất để “đánh thức”. Những Lý Sơn, Côn Đảo, Pleiku, nay là Lai Châu… không dễ gì sắp xếp được phương tiện, chỗ ăn nghỉ của lượng người tăng đột biến, vậy mà họ đã làm được. Sau mỗi giải cũng có khen, có chê nhưng dù thế nào thì lượng người đăng ký mỗi năm vẫn đông. Tôi nể Tiền Phong về chạy bộ giống như nể Sun Group ở những kiệt tác kiến trúc nơi núi non hiểm trở như Bà Nà, Fansipan, Núi Bà Tây Ninh hay Hòn Thơm – Phú Quốc…

Không đơn thuần khác biệt. Đó là giá trị. Đó là đẳng cấp.

Trở lại câu chuyện chạy đêm, trong một lần ngồi nói chuyện với tôi giữa lòng SG, một thành viên BTC giải VPBANK Marathon nói rằng, họ chưa thể tổ chức giải đêm tại TPHCM vì nhiều lý do, nhưng có 1 lý do đó là đường chạy và nhận diện thương hiệu.

Chạy Marathon ở TPHCM xuất phát tại quận 1 lúc đêm (với chạy đêm) hoặc lúc sáng. Nhưng đích lại ở tút bên Quận 2, chỗ khá vắng vẻ. Đường chạy càng về sáng, càng qua những cung đường vắng. Điều này chỉ có lợi cho công tác tổ chức chứ về nhận diện thương hiệu thì giá trị bằng 0.

Chạy bộ cũng như đá bóng hay các môn thể thao khác, cũng cần có cổ vũ. Cứ chạy qua chỗ đông người dõi theo, chỗ có âm thanh, ống kính… vận động viên phấn khích hẳn.

Chạy đêm, ai thức để cổ vũ?. Ai đủ sức để đứng hàng giờ chờ xuất phát một đằng, về đích một nẻo, lại là về đích ở… một nơi xa?!

Có chăng, Runner vừa là vdv vừa là cổ động viên cho nhau. Bởi thế mà ngày càng hình thành nên các CLB, đội nhóm chạy bộ để hướng dẫn, động viên, khích lệ nhau. Đi race có đồng bọn là vậy. Không cô đơn giữa biển người.

Một nhà tài trợ chính của một giải chạy đêm lớn vừa diễn ra nói rằng, họ không xông xênh để tài trợ đâu mà vì những lý do abc thôi. Vì abc nên họ cũng ko đặt nặng tính được mất của giá trị thương hiệu lan toả từ giải. Nhưng, ở góc độ một người làm thương hiệu thì họ cũng thừa nhận rằng không hiệu quả với chạy đêm.

Nếu Giờ G1 là lúc xuất phát. G2 là về đích. G1 xuất phát lúc nửa đêm, đường cấm hết, ai đâu đủ sức và phạm vi tiếp cận mà cổ vũ. Giá trị thương hiệu nhà tài trợ giảm đi. G2 là đích ở một nơi xa mà thường tút Quận 2, vắng vẻ cả người, nhà, xe hơn Q1… vì vậy, nếu không “tài trợ vì đam mê” thì cũng là abc chứ hiệu quả về Pr – MKT thấp.

Chạy giải Marathon xuất phát 3h trở đi phù hợp với thời tiết, nay rộ chạy đêm, ở nơi khác mình ko bàn nhưng nếu ở SG thì ngoài mục đích mang lại khác biệt, thì cũng là lợi về mặt tổ chức chứ không mang giá trị gì hơn. Chưa nói đến, những giải thỉnh thoảng xuất hiện, đơn thuần chỉ là sân chơi cho người mê chạy bộ và mang về nguồn tài chính cho nhà tổ chức. Hết!!!

Tuy nhiên, sau giải Ho Chi Minh City Night Run Thắng Lợi Group, giải chạy đêm đầu tiên ở TPHCM năm 2022 thì đến giải VnExpress Marathon Ho Chi Minh City Midnight 2023 cup Masterise Home nhiều Runner bắt đầu… sợ chạy đêm.

Sau giải Marathon đêm khắc nghiệt này, Hoàng Nguyên Thanh-đương kim vô địch Sea Games 31 cự ly chạy bộ 42,195 km nói là: HÀNH XÁC.

Trên Nhật ký hành trình, sau giải VNE M9 HCMC, ông Đoàn Ngọc Hải cũng cho rằng, chạy đêm, xuất phát lúc 0 giờ, ngược đồng hồ sinh học của cơ thể con người nên chẳng ai có thể ngủ được dù chỉ là một phút.

Hầu như tất cả các vận động viên Sub4, Sub 3 vẫn cố gắng chạy với tốc độ nhanh nhất của mình nên sẽ cực kỳ mệt và căng khối óc, nếu chạy chậm thì không sao nhưng chạy chậm đối với những vận động viên Sub 4, Sub 3 là “vi phạm lòng tự trọng“.

Rất nhiều Runner tham gia các giải chạy đêm ở TPHCM mà tôi biết đều chạy dưới sức của mình vì quá nóng, quá mệt, quá thiếu ánh sáng. Thậm chí, nhớ lại giải Thắng Lợi, còn cả thiếu nước uống.

Giải VNE M9HCMC có nhiều vận động viên sub 4 bỏ cuộc, thậm chí một vận động viên đã từng đoạt huy chương đồng quốc gia cự ly 42,195 km cũng đã bỏ cuộc (đã từng đạt 2 giờ 30 phút…cự ly 42,195 km).

“Tôi cũng sẽ cân nhắc dự các giải chạy lúc 0 giờ mặc dù tôi rất nghiện Marathon. Nghiện thật nhưng vấn đề an toàn cho sức khoẻ phải được đặt lên hàng đầu”, ông Đoàn Ngọc Hải viết.

Các cuộc đua Marathon ở xứ nhiệt đới như ở Việt Nam ta nên xuất phát lúc 3 đến 4 giờ sáng, nếu mùa đông ở Hà Nội nên là 9 giờ sáng.

Chỉ cần ngủ được 30 phút thì thi đấu sẽ khác nhưng đó là điều gần như không thể nếu dự giải lúc 0 giờ.

Là một người tham gia nhiều giải chạy ở châu Âu, ông Đoàn Ngọc Hải cho biết, các giải Marathon ở Châu Âu cự ly 42,195 km thường diễn ra vào lúc 9 giờ sáng, ở Thuỵ Điển thì là 12 giờ trưa nên các vận động viên sẽ khoẻ khoắn nhất. Giải chạy diễn ra vào khung giờ này sẽ lan toả mạnh đến cộng đồng vì ai ngồi ăn sáng, uống cà phê đều có thể theo dõi và cổ vũ.

Những người lười chạy bộ khi nhìn thấy giải chạy Marathon họ sẽ thay đổi lối sống và suy nghĩ.

Xin mượn lời của ông Đoàn Ngọc Hải, một idol của giới chạy bộ hiện nay để kết bài viết về chạy đêm như sau:

“Cực kỳ ít người “điên“ thức từ 0 giờ đến 5-6 giờ sáng để cổ vũ cho Marathon. Đó là điều không thể.

Thể thao mà không có khán giả thì thể thao sẽ chế.t. Trên thế giới rất ít giải chạy đêm còn tồn tại. Chạy đêm sẽ thuận lợi cho ban tổ chức trong việc ngăn đường tại các ngã 4 nhưng sẽ không tạo được sự lan toả mạnh mẽ trong cộng đồng. Việc quảng cáo cho các nhãn hàng cũng sẽ bị giảm hiệu ứng”.

Góc nhìn của Nhà báo Ngô Công Quang